+0 به يه ن
منظره بي نظير از يك آبشار در مسير آب روستاي آلني (قبل از لوله كشي)
شهرستان مشگين شهر (خياو)
شهرستان مشگين شهر (خياو) يكي از زيباترين و با صفاترين شهرهاي استان اردبيل است. اين شهرستان در ۹۰ كيلومتري غرب شهرستان اردبيل واقع شده و به جهت واقع شدن در دامنه پر بركت و حاصل خيز سبلان، از طبيعتي زيبا و دلنشين و آب و هوايي خنك و آب هاي معدني فراوان برخوردار است.
مشكين شهر سرزميني است كه در بين كانون هاي تمدني باستان قرار داشته و به سبب موقعيت جغرافيايي آن، ارتباط با مراكز مهمي همچون قفقاز و آناتولي و تبادلات فرهنگي با آنها، تاريخ جايگاهي ممتاز به آن بخشيده است.
بر اساس آمار كلي در شهرستان مشگين شهر بيش از 600 اثر يادماني و تاريخي برآورد شده است. آثار باستاني مشگين شهر در طيف وسيعي از ابنيه، محوطه تاريخي، قلعه، گورستان و تپه هاي باستاني دسته بندي مي شود كه تعدادي از اين آثار ارزشمند در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيده اند. از جمله نمونه هاي اين يادمان ها كه بخش مهمي از هويت تاريخي و باستاني شهرستان مشگين شهر را تشكيل مي دهد ذيلا اشاره مي شود:
مقبره شيخ حيدر متعلق به قرن هفتم هجري
قلعه و محوطه تاريخي
شهر يئري در روستاي پيرازميان
قلعه تاريخي ارشق
ديو قلعه سي
قلعه كهنه
قلعه قهقهه
قلعه بربر
قلعه ايلانلي داغ
قبرستان تاريخي اونار
قبرستان تاريخي ارباب كندي
حمام عدل
سنگ نوشته هاي تاريخي
سنگ افراشت هاي مكتب اوشاقلاري در شهريري روستاي پيرازميان
غارهاي مساكن اوليه لاهرود
پل تاريخي دوجاق
قبرستان تاريخي تنگ
آثار انسان هاي ماقبل تاريخ
كاروانسراي قانلي بولاغ يا سرباز وطن
كاروانسراي رضي
تپه هاي تاريخي
سنگ افراشته هاي اُنار
مقبره امامزاده سيد سليمان فخر آباد
مقبره سيد جعفر در اُنار
چنار كهنسال اُنار
چشمه ها:
چشمه هاي اين شهرستان نيز يكي ديگر از جاذبه هاي ديدني آن محسوب مي گردد كه از آن ميان مي توان به چشمه هاي زير اشاره نمود:
چشمه قيزجه مشكين شهر
چشمه آبگرم قوتورسوئي لا هرود
چشمه ايلاندو
چشمه آبگرم شابيل
چشمه دوبدو (دودو)
چشمه آبگرم موئيل
چشمه قوتورسوئي موئيل
چشمه آق سو مشكين شهر
چشمه ملك سوئي
قلعه نودوز يا نودژ (بلعه داغ)
اين قلعه در محلي بين اهر و مشگين شهر و در گردنه اي معروف به نودوز واقع شده است. اين قلعه مربوط به دوره ساساني است و داراي دو برج و يك ديوار مدور مي باشد، كه دو برج را به يكديگر متصل مي كند و در زير آن برج ديگري واقع بوده كه قسمت هايي از آن خراب شده و از بين رفته است. به تحقيق آنوبانيني مصالحي كه در اين بنا به كار رفته، از سنگ هاي تراشيده قالبي است كه به وسيله ملات ساروج در هم آميخته است.
قلعه قشلاق زاخور
قلعه قشلاق زاخور مشگين شهر قلعه اي قديمي و بسيار ديدني است. اين قلعه در قسمت شمالي شهرستان مشگين شهر در بخش مشگين باختري در ارتفاعات كوهستاني بسيار دل انگيز واقع در قشلاق زاخور و كنار رودخانه قره سو قرار گرفته است و براي رسيدن به آن بايد از روستاهاي پريخان، قورت تپه، قره باغلار و صاحب ديوان عبور كرد تا به آخرين روستاي اين منطقه يعني روستاي دوست بيگلو رسيد.
قلعه تاريخي ارشق
قلعه تاريخي ارشق در 62 كيلومتري شمال باختري مشگين شهر و در سواحل باختري رودخانه اي پر آب قرار دارد و دريك منطقه بي نظير (از لحاظ طبيعت) واقع شده است. از نظر تاريخي، ارشق در منطقه اي قرار گرفته كه در عهد اشكانيان و ساسانيان مهد تمدن باستاني بوده و آثار به دست آمده از دل خاك نشان گر اين واقعيت است. آثار عتيقه محدوده ارشق و آنچه از كندوكاو ارشق به دست آمده زينت بخش موزه ها بوده و ما را به يك دوره بي نظير تاريخي رهنمون مي سازد.
ديو قالاسي
اين بنا كه طي شماره 630 به ثبت آثار ملي رسيده است به «قلعه ديو» كه اهالي به آن «ديو قالاسي» مي گويند، معروف است. اين قلعه در شمال خاوري مشگين شهر ما بين روستاي قوزلو و كويج و در دامنه كوه سبلان قرار دارد و بنا بر مشاهدات آنوبانيني از مسير جاده انار – قوزلو مي توان آن را بهتر ديد. با توجه به موقعيت قلعه و اشراف كامل آن به مناطق اطراف، اهميت سوق الجيشي آن زياد بوده است.
قلعه قهقهه
قلعه قهقهه مشكين شهر برفراز يكي از مرتفع ترين قلل منفرد از رشته كوه هاي غرب روستاي گنچوبه و در فاصله 3-4 كيلومتر آن و (82 كيلومتري مشگين شهر) بنا شده است. سطح فوقاني صفه قله كه تاسيسات قلعه در آنها بنا شده، نسبتا مسطح و در حدود يك هكتار وسعت دارد. اين قلعه در 4 طرف داراي بريدگي هاي عمودي و پرتگاه هاي رفيعي است كه نفوذ ناپذير مي باشد.
چشمه آبگرم شابيل
چشمه آب گرم شابيل در ۲۷ كيلومتري روستاي لاهرود و در چند كيلومتري آبگرم قوتور سوئي و در پاي تپه اي واقع شده است. دماي آب در مظهر چشمه ۴۸ درجه سانتيگراد است. ظاهر آب زلال، كمي ترش مزه، بي رنگ و نيز كمي بودار است. آب اين چشمه، در رديف آب هاي معدني اسيد بيكربنات يا بيكربناته سديك قرار دارد. به خاطر وجود مقدار زيادي اسيد كربنيك، از آب آن براي درمان بيماري هاي حركتي، عصبي (درمان پادرد و كمر درد) استفاده مي شود.
چشمه ايلاندو
چشمه ايلاندو در فاصله ۱۵ كيلومتري جنوب مشكين شهر از زمين مي جوشد. آب چشمه ايلاندو از نوع آب هاي معدني كلر و سولفاته بيكربناته كلسيك گازدار و گرم است. به خاطر دماي بالا ي آب، تسكين دهنده دردهاي عمومي بدن و تقويت كننده حالت عمومي بدن و نيز تمدد اعصاب است و نيز به موجب داشتن بيكربنات و سولفات مي توان از آن براي درمان بيماري هاي جلدي، دردهاي روماتيسمي مزمن، بيماري هاي تنفسي و گوارشي، بيماري هاي زنانگي استفاده كرد.
چشمه قوتور سوئي
اين چشمه قوتور سوئي يكي از مشهورترين چشمه هاي مشكين شهر و دامنه سرسبز سبلان است كه در ۲۵ كيلومتري جنوب لاهرود و ۴۸ كيلومتري جنوب مشكين شهر واقع شده است. درجه حرارت آب در حوض و نزديك مظهر چشمه، ۴۱ درجه سانتيگراد است. آب اين چشمه، در گروه آب هاي معدني سولفاته كلسيك و سديك و گوگرددار گرم قرار دارد. اين چشمه در درمان بيماري هاي روماتيسمي و پوستي مورد استفاده قرار مي گيرد.
چشمه قينرجه
اين چشمه در جنوب مشكين شهر و به فاصله تقريبي ۱۱ كيلومتري آن واقع شده است. به سبب گرماي زياد، آب چشمه را با مقداري آب سرد رودخانه مي آميزند و در حوضچه اي براي استحمام مورد استفاده قرار مي دهند. آب چشمه در رديف آب هاي معدني كلرورسديك يا كلرور هيپوتونيك و گازدار و خيلي گرم و داغ است. استفاده از اين آب براي درمان لنفاتيسم، راشي تيسم، بيماري هاي زنانه و روماتيسم هاي مزمن سودمند است.
گؤنده ر
بؤلوم لر: